7.3 Ümumi müddəalar . Beysbol oyunu adətən 9 ininq üçün planlaşdırılır, lakin bəzi qarşılaşmalar 7, hətta 5, 6 və ya 8 ininq olaraq da təyin edilə bilər. Lakin, oyunun x ininq üçün planlaşdırılması, mütləq şəkildə həmin sayda ininqin oynanacağı anlamına gəlmir. Mərc Növü Qaydalar 1. 1X2 Oyun tam planlaşdırılmış ininq sayında (9 ininq) keçirilməlidir. Əks halda mərc etibarsızdır. 2. Qalib (əlavə ininqlər daxil olmaqla) Oyun minimum 5 ininq (ev sahibi öndədirsə – 4.5) oynanmalıdır. Yalnız başlanmamış oyunlar üçün keçərlidir. 3 . Qələbə marjası Oyun tam şəkildə keçirilməzsə, mərc etibarsızdır. 4. Fora (Handikap) Oyun tam keçirilməzsə, mərc etibarsızdır. 5. Cəmi (Over/Under) Oyun tam keçirilməzsə, mərc etibarsızdır. Yalnız “üst” artıq təmin olunubsa, etibarlı sayılır. 6. Tək/Cüt Oyun tam keçirilməzsə, mərc etibarsızdır. 7 . X xala çatma yarışı Heç bir komanda müəyyən edilmiş x xalına çatmasa, mərc etibarsızdır. 8. Əlavə ininq olacaqmı Oyun tam keçirilməzsə, mərc etibarsızdır. 9 . 9-cu ininqdə 1-ci komanda top atacaqmı Oyun tam keçirilməzsə, mərc etibarsızdır. 10. Daha çox ininq qazanan komanda Oyun tam keçirilməzsə, mərc etibarsızdır. 11. Ən yüksək xallı ininq olan komanda Oyun tam keçirilməzsə, mərc etibarsızdır. 12. Ən çox xal toplanan ininq Oyun tam keçirilməzsə, mərc etibarsızdır. 13. 1–5-ci ininqlər üzrə bütün mərc növləri Oyun ən azı 5 ininq (ev sahibi öndədirsə – 4.5) tamamlamalıdır. 14 . 1–5-ci ininqlər üzrə cəmi Eyni şərtlər keçərlidir. “Üst” nəticəsi artıq təmin olunubsa, mərc etibarlıdır. 15. X-ci ininq – 1X2 İninq tam şəkildə tamamlanmalıdır. 16. X-ci ininq – Cəmi İninq tam olmalıdır. “Üst” nəticəsi artıq qazanıbsa, mərc etibarlıdır. 17. Ardıcıl vurulan maksimum xallar Oyun tam keçirilməlidir. Yalnız “5+” nəticəsi artıq qazanıbsa, etibarlıdır. 18. Oyun nə vaxt nəticələnəcək Oyun tam keçirilməlidir. 9 ininqdən sonra heç-heçə olarsa, əlavə ininqlər oynanıb-oynanmamasından asılı olmayaraq “Əlavə ininq var” sayılır. 19. X-ci xal nə vaxt vurulacaq Oyun tam keçirilməlidir. X xal vurulmazdan əvvəl dayansa, mərc etibarsızdır. 20. X-ci ininq – 1-ci komanda xal vuracaqmı İninq tam olmalıdır. Ev sahibi artıq xal vurubsa, mərc etibarlıdır. 21. X-ci ininq – 2-ci komanda xal vuracaqmı Eyni şərtlər keçərlidir. 22 . Toplam zərbələr (hitlər) Oyun tam keçirilməlidir. “Üst” artıq təmin olunubsa, mərc etibarlıdır. 23. 1-ci ininq – toplam zərbələr İninq tam olmalıdır. “Üst” nəticəsi təmin olunubsa, etibarlıdır. 24. 1–5-ci ininqlər – toplam zərbələr Oyun ən azı 5 ininq (ev sahibi öndədirsə – 4.5) tamamlamalıdır. “Üst” qazanıbsa, mərc keçərlidir. 25. Qalib və Cəmi Oyun tam keçirilməlidir. 26. Toplam “home run”lar Eyni şərtlər keçərlidir. “Üst” artıq təmin olunubsa,etibarlıdır. 27. 1-ci ininq – Qalib 1-ci ininq tam tamamlanmalıdır. 28. X xalına çatma yarışı Oyun x xalına çatmamış dayansa, mərc etibarsızdır. 29 . Əlavə ininq olacaqmı (9 ininqdən sonra heç-heçə) | Əgər 9 ininqdən sonra hesab bərabərdirsə, əlavə ininqlər oynanmasa belə, mərc “Bəli” sayılır. · Hava şəraiti səbəbindən oyun vaxtından əvvəl başa çatdırıla bilər və bu zaman hərçənd bütün ininqlər oynanmasa da, nəticə rəsmi sayılır. · Eyni zamanda, oyun bərabərliklə nəticələnərsə, əlavə ininqlər oynana bilər və bu halda oyun planlaşdırılmışdan çox ininq ilə davam edə bilər. Matçın Dayandırılması (Abandonment) Əgər matç yarımçıq qalarsa, bütün yekunlaşdırılmamış mərc növləri etibarsız sayılır, yalnız matç rəsmi start vaxtından etibarən 48 saat ərzində davam edərsə bu hal istisnadır. Tam yekunlaşmış mərc növləri nəticəyə əsasən hesablanacaq. Matçın Təxirə Salınması (Postponement) Əgər matç təxirə salınarsa, bütün mərc növləri etibarsız sayılır, yalnız matç planlaşdırılmış gündə (yerli vaxtla) keçirilərsə bu hal istisnadır. Matç Göstərildiyi Kimi Oynanmasa Başlanğıc atıcılar dəyişsə belə, bütün mərc növləri qüvvədə qalır. Mərhəmət Qaydası (Mercy Rule) Mərhəmət Qaydası (Mercy Rule) tətbiq olunan matçlarda bir komandanın digərinə nəzərəçarpacaq və çətinliklə bərpa olunacaq xal fərqi ilə üstünlük qazanması halında matç erkən yekunlaşarsa, bütün mərc növləri yekun nəticəyə əsasən hesablanacaq. Matçın tez bitməsi səbəbindən mərc etibarsız sayılmayacaq. Oyunçu üzrə Mərc Növləri · Matç başlanmazdan əvvəl təxirə salınmış və ya ləğv edilmiş elan olunarsa, həmin oyunçuya qoyulan bütün mərclər gözləmədə qalır və əgər oyun ilkin qlobal vaxtdan 72 saat ərzində başlasa nəticələndiriləcək. Əks halda bütün mərclər etibarsız sayılacaq. · Oyun yerinin dəyişməsi halında həmin dəyişiklikdən əvvəl yaradılmış bütün mərclər etibarsız sayılacaq. · Oyun planlaşdırılmış vaxtda başlamazsa, oyunçu ilə bağlı bütün mərc növlərinə qoyulmuş mərclər avtomatik yoxlama üçün qüvvədə qalacaq. Yalnız oyun ilkin planlaşdırılmış vaxtdan 72 saatdan çox gec başladıqda bu mərclər etibarsız (ləğv edilmiş) sayılacaq. · Oyun başlayıb, lakin 5 saat ərzində təbii şəkildə yekunlaşmadan dayandırılarsa, həmin oyunçuya aid bütün mərclər etibarsız olacaq. · Oyunçu üzrə mərc növləri əlavə ininqləri də əhatə edir. · Əgər oyunçu start heyətində deyilsə, mərc etibarsız sayılır. · Oyun ən azı 8.5 ininq davam etməlidir, əks halda bütün mərclər etibarsız olacaq. Beysbol Statistikası – Oyunçu Mərc Növlərində İstifadə Olunanlar: · Atıcı zərbələri (Batter Hits – H): Müdafiə səhvi olmadan topa uğurlu zərbə ilə baza çıxışı. · Atıcı Home Run (Batter HR): Bütün 4 bazanı müvəffəqiyyətlə keçməklə uğurlu zərbə (müdafiə səhvi olmadan). · Atıcı Toplam bazalar (Batter Total Bases – TB): o 1 xalla təkli zərbə o 2 xalla ikili zərbə o 3 xalla üçlü zərbə o 4 xalla home run o Formula: 1B + (2 x 2B) + (3 x 3B) + (4 x HR) · Xal + RBI (Runs + RBI): Oyuncunun vurduğu xalların və RBI-lərin cəmi. RBI (Run Batted In): Bataçının hərəkəti nəticəsində komanda yoldaşının xal qazanması (əgər bu, “double play” və ya səhv nəticəsində olmayıbsa). · Atıcı (Pitcher) Strikeout (SO): Üç zərbə ilə rəqib bataçını oyundan çıxarma. · Atıcı (Pitcher) Əldə olunmuş xallar (Earned Runs): Müdafiə səhvi və ya ötürmə səhvi (passed ball) olmadan əldə olunan xallar. Kombinə edilmiş statistikalar: · Zərbə + Xal + RBI: Bataçının vurduğu zərbələrin, qazandığı xalların və RBI-lərin cəmi. Hesablaşma və Ləğv Qaydaları · Bütün mərc növləri 9 inningsdən (əgər ev sahibi komanda öndədirsə, 8.5 inningsdən) sonra yekun nəticəyə əsasən hesablanacaq. · Əgər oyun yarımçıq qalarsa və 48 saat ərzində davam etdirilərsə, açıq mərclər yekun nəticəyə görə hesablanacaq. Əks halda, bütün nəticələnməmiş mərclər ləğv ediləcək. · Əgər yanlış nəticə və ya yanlış oyun statusu əmsala ciddi təsir edərsə, mərc növünü ləğv etmək hüququnu özümüzdə saxlayırıq. Mikro Mərc Növləri · Əgər eyni oyun epizodunda həm vuruş, həm də səhv baş verərsə, hesablaşmada yalnız vuruş nəzərə alınacaq. · Əgər oyunçu yenidən lövhəyə (bat) çıxmasa, lakin onunla bağlı mərc növləri təqdim edilibsə, bu mərc növləri nəticələnməmiş sayılır və ləğv edilir. · Foul ball (kənara çıxan top) hər zaman strike (zərbə) kimi hesablanır.